Eindelijk was hij daar! Eindelijk had hij een gezicht, hij was een persoontje, geen echo meer. Hij had tien vingers en tien teentjes. Vingers exact zoals zijn papa. En de oren van zijn grootvader. Zo’n mooi ventje. Eindelijk konden we hem zien. Al was het om afscheid te nemen…
Op 19 weken zwangerschap bleek dat ik CMV had. Dat gebeurt, het houdt enkele risico’s in en we worden dus verder opgevolgd. Maar telkens we gingen, zagen de kansen er minder en minder goed uit. Een normaal ontwikkelend kindje, dat verdween stilaan helemaal uit beeld. Maar meer kon er niet voorspeld worden. Zijn hersentjes hebben een probleem, maar welke symptomen daarbij horen is niet duidelijk, en zijn hartje is te groot. Dat is niets levensbedreigend, dat zal waarschijnlijk met medicatie onder controle moeten gehouden worden. Wat een hevige weken. En iedereen ziet dat je zwanger bent, elke lief bedoelde opmerking in de supermarkt, van mensen die je maar af en toe ziet of van buren, andere ouders… heeft zoveel meer betekenis.
Op 35 weken is zijn hart plots in kritieke toestand. Het beeld was gedurende de hele zwangerschap nog niet veranderd, maar plots is het dan toch levensbedreigend. Wat nu? Hem longrijpingsmiddel geven om hem twee dagen later geboren te laten worden? Om hem er dan helemaal door te sleuren zonder veel levenskwaliteit te verwachten nadien? Langs alle kanten wordt er gezocht naar een andere verklaring voor zijn atypisch hartje, in de hoop dat het dan oplosbaar zou zijn, dat een operatie of zelfs gewoon het geboren worden het probleem zou kunnen herstellen. Maar niets wijst in die richting. Het zal dan toch wel door CMV veroorzaakt zijn en dus niet oplosbaar. Vanaf dat moment ging het niet meer over kwaliteit van leven, maar over overleven. En plots werd het voor mijn man en mij heel duidelijk, ik zou bijna “simpel” durven gebruiken: we laten hem niet afzien, we forceren niets. We weten niet hoe snel het zal gaan. Stopt zijn hartje nog voor de geboorte? Of zal hij eventjes leven? Hoelang zou dat dan zijn? Pijn zal hij zeker niet hebben. Elke beweging in mijn buik krijgt een betekenis, bij elke kleinigheid die ik voel, leg ik mijn hand op mijn buik. Dat lijkt het dichtste bij dat we geraken, ook al zit hij heel erg geborgen, warm en veilig. Op een bepaalde manier zit hij er toch alleen…
37 weken
Maar dan is er geen beweging meer. Ik probeer me er niet op te focussen, maar uiteraard lukt dat niet, het is de enige focus die er is. Na twee dagen bel ik de gynaecoloog. We mogen onmiddellijk komen. Maar ik durf niet. Kan morgenvroeg misschien ook? Uiteraard, voor de eerste consultatie.
Zijn hart is er nog. En het is nog even groot. Maar het staat stil…
Fysiek verliep de bevalling erg vlot, mijn lichaam heeft zelf nog veel meer in gang gezet dan verwacht. “We zullen eens kijken hoever het staat. O, ik zie zijn hoofdje, je mag beginnen persen. Are you ready?” Noooo… Dat is alles dat ik kan zeggen. Klaar? Ik ben helemaal niet klaar om afscheid en afstand te beginnen nemen… Maar wel om hem te zien! Met dat idee en de greep van mijn man rond m’n hand kan ik verder gaan. Na 3 keer persen is hij er.
Iedereen is erg sereen, heel vriendelijk, ongelooflijk respectvol. Iedereen weet waarvoor we hier zijn, geen pijnlijke – lief bedoelde – opmerkingen meer. Maar wel erg oprechte, correcte handelingen en woorden. Voor, tijdens en na de bevalling.
En daar is hij dan, ons wondertje. Miracle, van wie we zo ongelooflijk veel geleerd hebben. Over onszelf, over elkaar, over het leven, ons gezin. Hij is er, onze zoon! En dat wil je toch aan iedereen laten zien?
Een speciale dag
Enkele mensen hadden ons, heel voorzichtig, al verteld over Boven De Wolken. Gelukkig. Maar we wisten niet dat we op voorhand hadden kunnen bellen. Geen probleem, met spoed worden er fotografen opgebeld en enkele uren later staan zij in het ziekenhuis. Het is een speciale dag. Speciaal is een groot understatement, maar het bevat wel alles wat ik wil zeggen. Het is bijzonder, eigenaardig, belangrijk, uniek, intens… We zitten in een soort van flow waarin we geleefd worden, maar toch gaat het er op een heel erg aangename, rustige en natuurlijke manier aan toe. Er is geen gehuil, maar wel een pasgeboren kindje. Er komt niemand met ballonnen binnen, maar wel enkele mensen die blij zijn hem eindelijk te mogen ontmoeten. En misschien eens vast te houden. Zijn grote zus, zijn grootmoeder en twee nonkels komen hem bezoeken. We hebben zo’n prachtige foto’s van ons nieuwe gezinnetje. Enkele geposeerde, meer naturelle, gewoon van het moment, zoals het was, zoals je je het wil herinneren. Lita weet niet helemaal wat er gebeurt, ze is net twee, maar ze voelt het allemaal zo mooi aan.
En alles wat we vragen, alles wat in ons opkomt, is ofwel mogelijk, ofwel wordt naar een oplossing gezocht die er het best bij aansluit. Alsof het normaal is. Fantastisch dat de mensen die je op dat moment omringen helemaal mee in de juiste sfeer kunnen stappen. Dat maakt het proces van afscheid nemen gemakkelijker. Stel je voor dat je dan ook nog eens zou moeten vechten! Nee, iedereen is zo begripvol.
Uiteindelijk blijkt dat we het liefst zo veel mogelijk zelf regelen (iets waar we op voorhand nog niet over nagedacht hadden). We brengen hem zelf van materniteit naar het mortuarium, we halen voor hem een prachtig rieten kistje in Nederland, waar de stof die we meebrachten verwerkt wordt in het geheel terwijl we er zijn, we kiezen een begraafplaats, contacteren een pastoor en steken een kerkdienst in elkaar. Het ging helemaal zoals we wilden. Voor de kerkdienst halen we hem op in het mortuarium van het ziekenhuis. We geven hem enkele zaken mee in zijn mandje: foto’s, haarlokken, moedermelk, onze vingerafdrukken, een klein boekje en de knuffel die hij van Lita kreeg. Vol verdriet, maar heel fier rijden we met hem in de auto naar de dienst. We huurden één van de fotografen van Boven De Wolken in om ook deze bijzondere dag op een mooie manier vast te leggen voor onze herinnering. En dat deed hij, waauw!
Foto’s zijn het enige wat we hebben. Het beeld dat je herinnering onderhoudt. Het is raar om iemand te missen zonder herinneringen. Maar het bestaat. Ik kan je niet vertellen hoe ik mijn zoon heb leren kennen, ik kan geen leuke anekdotes bovenhalen, maar toch heb ik hem gekend. En heel goed.
We ontwierpen nog een grafzerkje, het leek zo belangrijk. Het is één van de weinige dingen die we voor hem hebben kunnen doen, of zo voelde het toch. Alsof we een kinderkamertje uitkiezen, voor altijd. Dat klinkt misschien gek, maar het moest in orde komen. En prachtig zijn. Of prachtig aanvoelen, alsof het bij ons past. Het heeft even geduurd voordat het geplaatst werd, maar nu lijkt het proces helemaal afgerond. Alsof we alles gedaan hebben en misschien verder kunnen nu?
Moeilijke, zeer moeilijke, onstabiele, heel verzwakte weken, maanden zijn er geweest. Maar ik voel weer wat evenwicht, ik voel weer wat energie en besef dat ik weer plezier beleef. Gevoelige momenten zijn er zeker nog, maar die mogen erbij horen. Ik zak niet helemaal in, of toch niet lang. Ik leef niet meer op automatische piloot. Alles heeft een juiste plaats en betekenis gekregen.
Het afscheid nemen is helemaal gegaan zoals het voor ons hoorde, en dat is volledig dankzij de mensen rondom. Alle mensen rondom. Sommigen zeggen prachtige dingen, anderen vinden geen woorden, maar de intenties zijn dezelfde. En ja, er is zo veel begrip, heel veel empathie. Dat bestaat wel degelijk!
En dan weer vooruit
Het afscheid is afgerond en dat is goed. Het missen gaat niet voorbij, en ook dat is goed. Lita vraagt naar hem, dat vind ik fijn, dat hij er mag zijn, dat hij er is, dat hij haar broer is. Fijn om hem af en toe te vermelden en niet weg te zwijgen. Onlangs waren we in een kledingwinkel en wou ze iets kopen voor haar broertje. Ze zocht eerst naar een T-shirt, maar koos uiteindelijk een knuffel uit, perfect toch? En op de plek waar de echo steeds gebeurde om zijn hartje te onderzoeken en waar we zagen dat het stilstond, liet ik het hartje tatoeëren dat we gebruikten op zijn kaartje en zijn grafzerkje. Hij is er voor altijd bij. Wat een heerlijk gevoel gaf me dat! Onmiddellijk. Dat was helemaal de juiste beslissing, exact wat ik nodig had. En zo kan ik verder. Zo kunnen we verder.
Bedankt aan iedereen die ons de voorbije 12 maanden gesteund heeft! Van de eerste diagnose, tot het afronden van het afscheid nemen. Heel erg bedankt voor de manier waarop jullie er waren! Het maakt dat ik mezelf en m’n leven weer heb teruggevonden.
Farah, mama van Lita en *Miracle
